The Great Bubble Barrier

Wat is het idee?

Te veel van het afval dat onze samenleving produceert komt terecht in het water en brengt grote schade toe aan milieu en mens. Zeeschildpadden en vissen raken verstrikt in plastic, scheepvaart ondervindt hinder en microplastics vormen een gezondheidsrisico voor de kleinste tot grootste organismen. Dit probleem wordt door gemeenten, het rijk en de Europese Unie steeds meer gezien en onderkend.

Afval kan worden opgevangen voordat het de oceanen bereikt. Huidige oplossingen die afval tegenhouden in rivieren hinderen helaas daarbij ook vaak scheepvaart en vissen in de rivier. Maar het kan ook anders: een barrière van luchtbellen, The Great Bubble Barrier.

The Great Bubble Barrier won in 2016 de eerste prijs bij de Plastic Free Rivers Makathon van PWN en Rijkswaterstaat. Nu wordt dit idee gerealiseerd binnen de Leerruimte van het beheercontract van de IJssel. Hierin werken Rijkswaterstaat, Deltares en aannemerscombinatie BAM/Van den Herik samen aan innovatie. Meer informatie over de Leerruimte is hier te vinden.

Wat doet het?

Door twee diagonale bellenschermen te plaatsen wordt er slim gebruik gemaakt van de stroming van het water om het afval naar de kant van de rivier te leiden.

Er wordt een een bellenscherm gecreeerd door lucht te pompen door een buis met gaatjes, gelegen op de bodem. De opwaartse stroming die het bellenscherm veroorzaakt brengt afval naar de oppervlakte van het water en de turbulentie stopt het afval in zijn weg naar zee.

Het afval verzamelt zich aan de kant van de rivier, waarna het makkelijk te vangen is door middel van bijvoorbeeld een lopende band. Door de vissenslalom kunnen vissen ongehinderd de barrière passeren. Het systeem zorgt ook voor beluchting van het water, waardoor het ecosysteem gezonder wordt en blijft.

Door deze eigenschappen voldoet dit systeem aan de belangrijkste randvoorwaarden: het hindert nauwelijks scheepvaart, vissen en de natuurlijke werking van de delta.

Wat levert het op?

De toename van plastic zwerfaval in de rivieren vormt een regelrechte bedreiging voor het zeeleven en de veiligheid en gezondheid van mensen. Schoon drinkwater begint al bij de bron.

The Great Bubble Barrier biedt uitkomsten voor verschillende probleem-eigenaren. Zo kan Rijkswaterstaat voldoen aan veranderende regelgeving op het gebied van afval in de waterwegen, kunnen steden de plastic problemen in hun wateren te lijf gaan, en besparen waterschappen op de kosten om afval na overstromingen weer op te ruimen.

Het feit dat The Great Bubble Barrier is gebaseerd op bestaande technologie, die ingezet wordt in de olie-industrie om zoet en zout water te scheiden, maakt het makkelijk toepasbaar. En het mooiste is: het systeem kan zowel in de grootste rivieren als kleinere grachten en kanalen gebruikt worden. Doordat The Great Bubble Barrier visueel aantrekkelijk is trekt het gemakkelijk bezoekers, waardoor het bewustzijn over het plastic probleem vergroot wordt.

Toepassing

In november 2017 werd het bellenscherm getest op locatie. Dit gebeurt in de IJssel bij Kampen. Op dinsdag 14 november was de officiele opening van de pilot. Ten noorden van de stadsbrug in Kampen ligt op de bodem van de IJssel een geperforeerde buis waardoor lucht gepompt wordt, zodat een bellenscherm ontstaat waardoor het drijvende plastic naar de oever wordt afgebogen en daar ingezameld kan worden. In aanwezigheid van betrokkenen, vrienden en familie opende de wethouder van Kampen (Marijke Spijkerman) de pilot door drijvende tracers vanaf de stadsbrug in de IJssel te gooien. Deze waren zeer goed te volgen en dreven inderdaad naar de oever.

Eerder is het idee uitvoerig getest in de stroomgoot van Deltares in Delft. Er werd gekeken naar verschillende formaten plastic en verschillende stroomsnelheden. Dit gaf goede resultaten en dus wordt er nu onderzocht hoe het bellenscherm functioneert in een echte rivier, de IJssel.

Meer informatie is ook te vinden op de website van The Great Bubble Barrier.